Česta Bibertal: ZABUNA ŽIVOTA

Bibertal, Česta

Zabuna života

Novi Sad: Akademska knjiga, 2023.

 

„Nije mi sasvim neuspio život, sklepan je nekako, jer nisam dozvolio da me patnja otruje“: tako svoju ispovest, čiji naslov uzima iz Disovog stiha, svodi kazivač, prisutan u dvostrukom svojstvu: kao junak intenzivno proživljenog romana, i kao akter izdašno fikcionalizovanog života.
Esejističko-memoarsko ispovedanje ostavio je iza sebe Srbin iz Hrvatske, koji bira ime Česta Bibertal. Pišući o ličnim i političkim temama, on pitanja etike i genetike, etnosa i patosa postavlja u mozaik kolektivnog pamćenja i privatne istorije. Patnja i spoznaja u romanu neznanog autora figuriraju i kao motivi i kao mitovi: neiscrpne su dok je god pisac rešen da rasvetli skrivenu motivaciju istorije i sve one procese čiji je rezultat podrivanje i dehumanizacija kulturnih, društvenih i političkih normi u vreme rasta i raspada Jugoslavije. Glavni junak čita Prusta, Balzaka, Aleksandra Tišmu, a tu se njegova lektira ni interesovanje za književnost i umetnost ne iscrpljuju. Članove svoje porodice duhovito deli na balzakovske i dikensovske. Ovi prvi su, kaže, skloni stalnim kalkulacijama i procenjivanju, dok su ovi drugi laki na suzama.
U „Zabuni života“ sabrani su događaji, anegdote i razmišljanja o nemirima i nepravdama. U njoj su prisutni prizori iz porodičnog i bračnog života, slučajevi intimnih i profesionalnih izazova, egzistencijalnih i etičkih iskušenja burnih vremena: „Nekako sam paralelno i živio i bilježio svoj roman u glavi, tražeći u šljaci običnog trenutke uzvitlanosti, iluzija, ponesenosti, nečega što me je približavalo nečemu višem, nekom odsjaju, bljesku, dodiru svjetova“. Vladislava Gordić Petković